ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی

متن ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی

خواهان می‌تواند خواسته خود را که در دادخواست تصریح کرده در تمام مراحل دادرسی کم کند ولی افزودن آن یا تغییر نحوه دعوا یا خواسته یا درخواست در صورتی ممکن است که با دعوای طرح شده مربوط بوده و منشا واحدی داشته باشد و تا پایان اولین جلسه آن را به دادگاه اعلام کرده باشد.

شرح ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی

قانون گذار در ماده‌ی ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی به خواهان اجازه داده است خواسته‌ی خود را در تمام مراحل دادرسی «کاهش دهد»، «تغییر خواسته» و «درخواست» و هم چنین «افزایش خواسته» با رعایت شرایط مرقوم در همان ماده در مرحله‌ی بدوی و مصادیقی از «تغییر خواسته» استثناً در مرحله‌ی تجدیدنظر به شرح ماده‌ی ۳۶۲ همان قانون امکان‌پذیر است.

ماده‌ی ۹۸ قانون مذکور، دارای ماهیتّی متفاوت از «دعوای اضافی» که در ماده‌ی ۱۷ همان قانون مورد اشاره قرار گرفته است می‌باشد و صرفاً در مواردی که خواهان در مقام افزایش خواسته مبادرت به افزودن بر «تعداد» خواسته‌ها ی مصرح در دادخواست می‌نماید، اقدام وی منطبق با «دعوای اضافی» است.

«کاهش خواسته» هم به صورت کاهش تعداد خواسته‌های مصرّح در دادخواست می‌شود و هم کاستن از میزان خواسته، در مواردی که خواسته‌ی وی قابل تجزیه و تفکیک است.

«افزایش خواسته» در صورتی مشمول ماده‌ی ۹۸ می‌شود، که صرفاً به صورت افزودن بر میزان خواسته‌ی مرقوم در دادخواست باشد. «تغییر خواسته» درصورتی قابل طرح است که «حقّ مبنای خواسته» یا همان «منشأ دعوای» خواهان، مولّد دو حقّ برای وی باشد که با رعایت شرط مرتبط بودن دو خواسته می‌تواند مورد اجابت قرار گیرد.

مصادیقی از «تغییر خواسته» به صورت استثنایی در ماده‌ی ۳۶۲ قانون مارالذکر در مرحله‌ی تجدیدنظر پیش بینی شده است. «تغییر نحوه‌ی دعوا» اقدامی در جهت رسیدن به «خواسته‌ی مصرح» در دادخواست از «طریق» دیگر است. منظور از «نحوه» در ماده‌ی مورد اشاره، همان «سبب دادخواست» است که در فقه از آن به «مصّب دعوا» یاد نموده‌اند نه «منشأ خواسته».

اصحاب دعوا می‌توانند «درخواست هایی» را که در روند دادرسی مطرح نموده‌اند را تغییر دهند. «منشأ» درخواست همان دعوای اصلی است که نزد دادرس مطرح و تحت رسیدگی می‌باشد و خواهان باید با عنایت به نوع دعوای مطروحه، مبادرت به «تغییر خواسته ی» خود بنماید. منبع تحلیل