مالکیت فکری و معنوی استارت اپ

ما در این مقاله به بررسی مالکیت فکری و معنوی استارت اپ ها پرداخته ایم سعی بر آن داریم شما را با صفر تا صد حقوق مالکیت فکری آشنا کنیم در هرکجای این مقاله اگر سوالی برایتان پیش آمد آن را در اقلب کامنت برای ما بیان کنید.

حقوق مالکیت فکری و معنوی:

در قانون حق می تواند حق معنوی نیز باشد یعنی حقوق ناشی از حق تالیف یا برند ( لوگو ) و…

ما در این مختصر به شما خواهیم گفت حق مالکیت معنوی چیست ؟ مفهوم حق چه می باشد و اینکه آیا مالکیت فکری نوعی حقوق معنوی است ؟

حق در اصطلاح قانونی :

انسان از زمانی که متولد می شود دارای حقوقی مدنی است و از حق مدنی متمع خواهد شد مگر در موارد استثنایی که عده ای از این حقوق به موجب قانون محروم هستند و با فوت این حقوق از بین می روند و یا به ورثه منتقل خواهد شد

و برای کسی شناخته می شود تا بتواند اموری را انجام دهد و در واقع قدرت و توانایی قانونی است که به واسطه آن شخص از چیزی منتفع گردد یا انجام اموری یا ترک فعلی را بنماید و در اصطلاح دیگر توانایست که حقوق هر کشور به اشخاص می دهد تا از مالی به طور مستقیم استفاده کند یا انتقال مال و انجام دادن کاری را از دیگری بخواهد .

اصل بر حق :

هر شخصی در عالم ثبوت باید دارای حقی باشد تا بتواند وجود آن را اثبات کند و هر زمانی که اثبات شد اصل بر بقای آن است و زیر چتر حمایت قضایی قرار خواهد گرفت.

مفهوم حق از سه چیز خبر می دهد :

وجود یک نظام حقوقی
داشتن یک ضمانت اجرا
وجود اختیار برای صاحب حق
حق معنوی چیست؟
هر گاه سخنی از دارایی می شود نا خود آگاه ذهن انسان به سمت اموال عینی همچون پول و زمین و کالا هدایت می شود در حالیکه امروزه با تحولات صنعتی و تجاری وجود حقوق مالکیت فکری وارد ادبیات حقوقی شده است و حجم قابل توجهی از قوانی و مقررات به آن اختصاص یافته است که نوعی حق معنوی محسوب خواهد شد .

حقوق مالکیت فکری چیست؟

در واقع حقوقی است که شخص نسبت به نتایج یافته ها و آثار فکری خود دارد و دارای قلمرو وسیعی است و شامل هر چیزی می شود که زاییده فکر و ذهن آدمی است و به حوزه علم و هنر صنعت یا تجارت تعلق دارد اگرچه مالکیت فکری منشاء ذهنی خواهند داشت ولی امروزه نظامهای دیگری از مالکیت فکری وجود دارد که منشا ذهنی نخواهد داشت به عبارتی ناشی از فعالیت ذهن نیست مانند لیست مشتریان و بازارهای فروش محصول که تاجر بر اثر تجربه و ممارست کسب می کند یا شهرت و اعتباری که یک شخص به واسطه عرضه کالاهای مرغوب یا ارایه خدمات با کیفیت بالا به دست می آورد . بنابراین مالکیت فکری تنها مخلوق ذهن نیست بلکه ممکن است از دستاوردهای تجاری و صنعتی نیز ناشی شود .

حمایت نظام مالکیت فکری از اموال فکری چیست ؟

حمایت این نظام به گونه ای است که شخص دارای این مالکیت اجازه دارد از منافع مادی مترتب بر حق خود به طور انحصاری بهره خواهد برد البته این نوع حمایت در مقایسه با اطلاعاتی که افشا نشده است متفاوت است دارنده این گونه اطلاعات بدون بهره مند شدن از حق انحصاری این اختیار را دارد که از افشاء کسب و دسترسی دیگران بدون اجازه وی به شیوه مغایر با رویه تجاری صادقانه جلوگیری کند و حق انحصاری به او داده نمیشود مثلا ممکن است چندین شرکت به طور همزمان دارای چنین اطلاعاتی باشند.

مهمترین مبانی در حوزه حقوق مالکیت معنوی :

از مهمترین آن مبنای شخصیت است و محور اصلی شخصیت پدید آورنده است که اثر فکری از پدید آورنده نشات می گیرد و حق پدید آورنده نوعی مالکیت شناخته می شود.

انواع حقوق مالکیت فکری:

مالکیت صنعتی
مالکیت ادبی هنری
حقوق مالکیت فکری و معنوی به انواع ذیل تقسیم میشود :
۱-مالکیت صنعتی
مادی
معنوی (اخلاقی)
۲-مالکیت ادبی و هنری
الف) حقوق مولف

مادی
معنوی (اخلاقی)
ب) حقوق جانبی

مالکیت صنعتی :
حق اختراع، علائم صنعتی، طرح های صنعتی، طرح های جانمایی مدارهای یکپارچه، اسرار تجاری، نشانه های جغرافیایی، گونه های گیاهی

حق مولف :
حقوقی را می گویند که پدید آورنده آثار ادبی و هنری در نامیده شدن اثر بنام وی دارا میباشد.

حق مادی :
حقوقی را می گویند که پدیدآورنده با استفاده از آن حق بهره برداری از اثر خود را دارد و با توجه به قوانین بین المللی شامل حق نشر و تکثیر اثر، حق توزیع و پخش اثر، حق عرضه و نمایش، حق تعقیب اثر، حق بهره مندی از جایزه و پاداش و حق اقتباس، تلخیص، تبدیل و گردآوری از اثر میباشد.

حق معنوی :
حقوقی را می گویند که پدیدآورنده با استفاده از آنها می تواند از منافع فکری خود دفاع کند و شامل حق افشای اثر، حق احترام بنام و سمت پدیدآورنده، حق احترام به اثر، حق عدول یا رجوع به اثر میباشد.

حقوق جانبی یا مجاور :
حقوقی را می گویند که همجوار با حق مولف می باشد و مربوط به کسانی می باشد که به خالقان آثار در اجرا یا پخش کمک می کنند مانند: تهیه کنندگان، بازیگران، و استودیوهای ضبط می باشد.

نکته:

حقوق مادی تا ۵۰ سال پس از فوت غیرقابل انتقال است و حقوق معنوی بصورت دائمی غیرقابل انتقال است.

حقوق مالکیت صنعتی تجاری :
۱-اختراع ۲-طرح، اشکال و ترسیمات صنعتی ۳-علائم و اسامی تجاری ۴-مایه و پیشه تجاری ۵-اطلاعات و اسرار تجاری ۶-رموز کار

قوانینی که از این حقوق حمایت خواهند کرد :

قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان
قانون حمایت از حقوق پدید اورندگان نرم افزارهای رایانه ای
قانون ثبت اختراعات طرح های صنعتی و علایم تجاری
قانون جرایم رایانه ای
قانون تجارت الکترونیکی
قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری و اختراعات
قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب مقررات و ضوابط شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای
کنوانسیون ها و قوانین خارجی
قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون تأسیس سازمان جهانی مالکیت معنوی
موافقت ‌نامه جنبه‌های تجاری حقوق مالکیت فکری (تریپس)
موافقت نامه لیسبون
موافقت‌نامه مادرید راجع به ثبت بین‌المللی علایم
پروتکل مربوط به موافقت‌ نامه مادرید راجع به ‌ثبت بین‌المللی علایم
معاهده برن

برند چیست ؟

برند یک نام ، عبارت ، نشانه و یا علامت و یا حتی میتواند ترکیبی از اشکال باشد که با هدف متمایز کردن یک کالا یا محصول و یا حتی خدمات ، از سایر موارد در عرصه رقابت متمایز شود که از محبوبیت خاصی برخوردار باشد امروزه واژه برند زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که بتواند در بین مردم دارای محبوبیت شود .

مطابق ماده ۳۰ تا ۴۷ قانون ثبت اختراعات و طرح صنعتی مصوب ۱۳۸۶ علامت را هر نشان قابل رویتی میداند که بتواند کالا یا خدمات را از هم تشخیص داد.

مراحل ثبت برند :
ابتدا باید مشخص شود که برند را برای یک شخص حقوقی میخواهید یا حقیقی ؟

اگر میخواهید بعد از ثبت شرکت خود برندی نیز برای محصول یا موضوع فعالیت شرکت ثبت کنید بهتر است ابتدا مدارک ذیل را آماده کنید.

مدارک لازم برای ثبت برند شخص حقوقی :
کپی کلیه مدارک شرکت
اگهی و روزنامه تاسیس شرکت با هر نوع تغییرات انجام شده
مجوزهای لازم
جواز تاسیس
پروانه بهره برداری (تولید یا صنایع )
پروانه اشتغال به کار رئیس هیئت مدیره یا مدیر عامل
کارت بازرگانی در صورتی که علامت تجاری شما دارای حروف لاتین است
کپی شناسنامه و کارت ملی مدیر عامل
یک نمونه از برند طراحی شده
مدارک لازم برای ثبت برند برای یک شخص حقیقی :
کپی شناسنامه
کپی کارت ملی
کپی پروانه کسب
نمونه برند طراحی شده
ارائه کارت بازرگانی اگر در علامت تجاری شما حروف لاتین بکار رفته باشد
بعد از تهیه مدارک فوق برای ثبت برند خود باید به آدرس اینترنتی iripo.ssaa.ir

مراجعه کنید و مراحل ثبت خود را شروع کنید.

ولی آیا با شروع به ثبت یک برند همه چی تمام است ؟ خیر

بلکه باید ابتدا از تکراری نبودن آن علامت و تشابه آن با دیگر علائم مطمئن شوید زیرا ممکن از پس از انجام مراحل قانونی و واریز هزینه ها ی ثبت با رد برند خود توسط کارشناس رودرو شوید بنابراین بهتر است قبل از هر چیزی از سایت iripo.ssaa.ir یا سامانه ثبت علامت در بخش جستحو از تکراری نبودن آن اگاه شوید تا با خیال راحت مراحل ثبت را طی کنید.در حین ثبت برند آگهی توسط اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی منتشر میشود که اگر نسبت به علامت شما معترضی باشد ظرف ۳۰ روز بتواند به آن اعتراض کند.

در ادامه بخوانید:شرکت مختلط غیر سهامی چیست ؟ تعیین نام شرکت مختلط غیر سهامی/ثبت و انحلال آن /موارد انحلال

موارد اعتراض به ثبت علامت در ماده ۱۶ قانون ثبت علامت و اختراعات :

کسانی که علامت را علامت تجاری خود میدانند.
افرادی که علام تجاری شما را با علامت تجاری خود مشابه بدانند به طوری که مصرف کننده را به اشتباه بندازد.
مرجع رسیدگی به اعتراض :
دادگاه عمومی حقوقی تهران است که معترض با پرداخت مبلغی به صندوق دادگستری و دریافت قبض آن به دادخواست اعتراض خود ضمیمه میکند تا اگر حکم به بیحقی او صادر شد خسارت از وجه پرداختی ، به طرف مقال پرداخت شود.

حمایت قانونگذار :
با تصویب قوانین و مقررات ثبت علائم و اختراعات مصوب ۱۳۱۰ و آیین نامه های اجرایی آن مصوب ۱۳۳۷ و پس از آن قانون ثبت اختراعات و طرح های صنعتی مصوب ۱۳۸۶ وآیین نامه ها اجرایی مصوب ۱۳۸۷ در کشور مان میباشد.

بنابراین قانونگذار در بند د ماده ۴۰ زمان حمایت را تاریخ تسلیم اظهارنامه قرار داده و اعتبار آن را ۱۰ سال تعیین کرده است و حق استعمال انحصاری را برای صاحب آن ایجاد میکند یعنی اگر شخص دیگری از آن علامت یا مشابه آن استفاده کند میتواند تعقیب قانونی او را درخواست کند.

قابل انتقال بودن :
به موجب ماده ۱۳۹ قانون ثبت علائم مصوب ۱۳۸۶ قانون گذار علامت تجاری را یک حق مالی و قابل انتقال دانسته و انتقال آن را در مقابل ثالث زمانی قابل اعتبار میداند که مطابق قانون ثبت و با درخواست کتبی به مرجع مربوطه انجام شده باشد.

منبع: سایت حقوقی داوود هاشمی