معنی لغات حقوقی ( ز )
معنی لغات حقوقی ( ز )
معنی لغات حقوقی ( ز )
زارع :
زارع کسی است که مالک زمین نیست و در زمین متعلق به دیگری کشاورزی می‌کند و مقداری از محصول را به صورت نقدی یا جنسی به مالک می‌دهد. (بند ۴ ماده ۱ قانون مربوط به اصلاحات اراضی مصوب ۲۶/۲/۱۳۳۹)
زارع صاحب نسق :
زارع صاحب نسق کسی است که مالک زمین نبوده و با دارا بودن یک یا چند عامل زراعتی شخصاً و یا با کمک خانوار خود در اراضی معینی از موقوفه زراعت می‌نماید و مقداری از محصول را به صورت نقدی یا جنسی به موقوفه می‌دهد. (بند ۵ ماده ۱ آیین‌نامه قانون ابطال اسناد فروش رقبات، آب و اراضی موقوفه مصوب ۷/۹/۱۳۶۳ هیأت وزیران)
زبان و خط رسمی (ایران) :
زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسـی بایـد به ایـن زبـان و خط بـاشـد ولـی استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آن‌ها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است. (اصل ۱۵ قانون اساسی)
زراعت :
عبارت است از تولید محصول به وسیله عملیات زراعتی یا باغداری. (بند ۵ ماده ۱ آیین‌نامه قانون ابطال اسناد فروش رقبات، آب و اراضی موقوفه مصوب ۷/۹/۱۳۶۳ هیأت وزیران)
زراعت آبی :
زراعتی است که با استفاده از آب دائمی رود، استخر، قنات، چشمه، چاه یا امثال آن به عمل آید. (بند و ماده ۱ آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح ماده (۳۴) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب ۱۴/۳/۱۳۵۴ و الحاق چند تبصره به آن مصوب۲/۷/۱۳۷۴هیأت وزیران)
زراعت مکانیزه :
زراعتی که در آن قسمت اعظم عملیات زراعتی وسیله ماشین‌آلات کشاورزی و به کمک کارگر کشاورزی انجام شود زراعت مکانیزه نامیده می‌شود. (ماده۱۲آیین‌نامه اجرایی مواد الحاقی به قانون اصلاحات ارضی (که رد آن به تصویب مجلسین رسیده است) مصوب ۲۹/۱۰/۱۳۴۳)
زمان اضطرار :
زمان اضطرار از لحاظ این قانون و مقررات سازمان دفاع غیرنظامی عبارت از وضعی است که تمامیت ارضی کشور، امنیت ملی یا زندگی عادی مردم در اثر اقدامات عناصر ضدملی داخلی یا دشمنان خارجی یا حوادث و سوانح غیرمترقبه طبیعی و بروز آفات به مخاطره افتد که در این حالت بنا بر ضرورت در یک یا چند منطقه یا سراسر کشور با تصویب هیأت وزیران و صدور فرمان همایونی زمان اضطرار اعلام می‌گردد. (ماده ۳ قانون آمادگی ملی و بسیج غیرنظامی مصوب ۲۳/۲/۱۳۵۴)
زمان تحصیل :
با زمان ثبت‌نام اولیه در دانشگاه آغاز و با اخذ مدرک یا گواهی موقت یا انصراف یا اخراج خاتمه یافته تلقی می‌شود. (بند هـ ماده ۱ تکمیل آیین‌نامه انضباطی دانشجویان جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴/۶/۱۳۷۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی)
زمین :
منظور از زمین (ارض) در این قانون زمینی است که بتوان آن را برای یک یا چند نوع از امور کشاورزی مورد استفاده قرار داد.(بند ۹ ماده ۱ از قانون مربوط به اصلاحات ارضی مصوب ۲۶/۰۲/۱۳۳۹)
زمین آبی :
زمینی است که زراعت آن از آب دائمی رود یا استخر یا قنات یا چشمه یا چاه و امثال آن آبیاری می‌شود. (ردیف ت بند ۹ ماده ۱ از قانون مربوط به اصلاحات ارضی مصوب ۲۶/۲/۱۳۳۹)
زمین بایر :
زمینی است که در آن عملیات زراعی انجام نگرفته باشد. (ردیف الف بند ۹ ماده ۱ قانون مربوط به اصلاحات اراضی ۲۶/۲/۱۳۳۹)
زمین خالصه :
مقصود از آب و زمین خالصه که در مورد فوق ذکر شده است آب و زمینی است که در تصرف دولت باشد و خالصجات انتقالی را که در حکم املاک اربابی است و همچنین طاحونه‌هایی را که با آب نهرهای اربابی منشقه از رودخانه‌ها کار می‌کند شامل نمی‌شود. (ماده ۶ قانون حق‌الارض و حق الماء طواحین اربابی واقعه در اراضی خالصه دولتی مصوب ۳۰/۳/۱۳۰۱)
زمین دیم :
زمینی است که زراعت آن از آب باران یا سیلاب مشروب می‌شود. (ردیف ث بند ۹ ماده ۱ قانون مربوط به اصلاحات ارضی مصوب ۲۶/۲/۱۳۳۹)
زمین رها شده :
زمین رها شده زمین مسبوق به احیایی است که مالک از آن اعراض کند. (بند ۲ ماده ۱ از قانون نحوه اجرای اصل ۴۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۷/۵/۱۳۶۳)
زمین موات :
زمین موات از نظر این قانون زمینی است که تعطیل مانده و عمران و آبادی در آن به عمل نیامده باشد. عمران و آبادی قابل قبول به شرح زیر است. (ماده ۲ آیین‌نامه قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری و کیفیت عمران آن مصوب ۲۲/۵/۱۳۵۸ هیأت وزیران)
زمین‌های متعلق به دولت :
منظور از زمین‌های متعلق به دولت، یاد شده در ماده (۱۳) قانون، کلیه زمین‌هایی است که به نام دولت دارای سند بوده یا در جریان ثبت به نام دولت است. همچنین کلیه زمین‌های ملی شده و مواتی که طبق قوانین مصوب و آرای کمیسیون‌های مربوط، متعلق به وزارت مسکن و شهرسازی است، اعم از این‌که به نام دولت ثبت شده یا نشده باشد، نمایندگی دولت در مورد زمین‌های مزبور با سازمان زمین شهری یا دستگاهی است که وزارت مسکن و شهرسازی به آن تفویض اختیار می‌کند. (ماده ۳۳ آیین‌نامه اجرایی قانون زمین شهری مصوب ۲۴/۳/۱۳۷۱ هیأت وزیران)
زنا :
زنا عبارت است از جماع مرد با زنی که بر او ذاتاً حرام است گرچه در دبر باشد، در غیر موارد وطی به شبهه. (ماده ۶۳ لایحه مجازات اسلامی مصوب ۷/۹/۱۳۷۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام)