حقوق و امتیازاتی افراد دارای معلولیت
هنگامی که از معلولیت حرف میزنیم، بسیاری فقط به افراد نشسته روی صندلی چرخدار فکر میکنند. اما باید در نظر داشته باشیم که مشکلات روحی روانی و بیماریهای مزمن هم معلولیت هستند و افراد مبتلا به آن از حقوق خاصی برخوردارند. مهم نیست که فرد با معلولیت متولد شده است و یا معلولیت به علت حادثه یا بیماری ایجاد شده باشد.
در این صفحه همه حقوق و امکانات حمایتی موجود برای افراد دارای معلولیت در آلمان را به شما توضیح میدهیم و همچنین به وضعیت ویژه پناهندگان دارای معلولیت میپردازیم.
قوانین و حمایتهای موجود برای افراد دارای معلولیت
معلولیت چیست؟
معلولیت عبارت است از هر گونه محدودیت در تواناییهای فیزیکی، ذهنی یا روحی در افراد که بیشتر از شش ماه طول بکشد و مانع زندگی معمولی فرد شود. معلولیتها نه تنها شامل اختلالات فیزیکی و روانی، بلکه بیماریهای مزمن (مانند روماتیسم، اسکلروز، سرطان) و بیماریهای روانی را هم در بر میگیرد.
معلولیت در آلمان به چندین درجه (GdB) تقسیم شده است که از ۲۰ درصد معلولیت تا ۱۰۰ درصد متغیر است. هر چقدر درصد معلولیت بیشتر باشد، شدت معلولیت بالاتر است و شخص کمک و حمایت بیشتری از طرف دولت دریافت میکند. پزشک شما درجه معلولیت شما را تعیین میکند.
آیا دولت آلمان افراد دارای معلولیت را کمک میکند؟
بلی، دولت آلمان از افراد دارای معلولیت حمایت میکند تا مشکلاتی را که افراد معلول به دلیل محدودیتهای خود دارند، جبران کنند. این کمکها «Nachteilsausgleich» نامیده میشود.
افراد داری معلولیت میتوانند به عنوان مثال از حمایتهای زیر برخوردار باشند:
- مراقبت ویژه پزشکی
- کمک در یافتن شغل و یا ماندن در یک شغل
- کمک به پیشبرد امور منزل
- کمک هزینههای مراقبت از کودک
- استفاده رایگان از اتوبوسها و قطارها
- بازنشسته شدن قبل از وقت
- پرداخت مالیات کمتر
اما همه افراد دارای معلولیت از همه انواع کمکها و حمایتها برخوردار نمیشوند، این که چه نوع خدمات و کمکهای دریافت میکنید بستگی به وضعیت شخصی، سطح زندگی و درجه معلولیت دارد.
برای اینکه بتوانید از دولت درخواست حمایت و کمک کنید، ابتدا باید برای کارت معلولیت (Schwerbehindertenausweis) ثبت نام کنید. فقط کسانی که دارای معلولیت شدید (۵۰ درصد یا بالاتر) باشند میتوانند این کارت را دریافت کنند. برای درخواست کارت، شخص معلول، باید فرم مخصوص را پر کند و با تمام مدارک پزشکی خود را به اداره خدمات حمایتی اجتماعی (Versorgungsamt) مربوطه ببرد. نام و آدرس ادارهای که مسئول پرونده شماست را میتوانید در وبسایت integrationsaemter. de پیدا کنید.
اگر درجه معلولییت کمتر از ۵۰ باشد، بازهم ممکن است قادر به دریافت کمکهای مورد نیاز خود در بعضی شرایط باشید. در این مورد، میتوانید به یک مرکز مشاوره مهاجران بزرگسال (Migrationsberatungsstellen für Erwachsene) و یا مرکز مشاوره مهاجران جوان (Jugendmigrationsdienst) مراجعه کنید. همکاران هر دو این مراکز به زبانهای مختلف حرف میزنند. برای مشاوره ویژه افراد دارای معلولیت (به زبان آلمانی) به وبسایت teilhabeberatung. de مراجعه کنید. بعلاوه، موسسه مینا در برلین (MINA – Leben in Vielfalt e. V.) مشاوره اختصاصی به زبانهای آلمانی، عربی، بلغاری، فرانسوی، انگلیسی، روسی و ترکی ارائه میکند. برای دسترسی به مشاوران این موسسه میتوانید روزهای دوشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه از ساعت ۱۰ صبح تا ۳ عصر با شماره ۰۳۰۲۵۷۹۶۹۵۹ تماس بگیرید و یا به آدرس info@mina-berlin. de ایمیل بفرستید.
لطفا توجه داشته باشید: شما میتوانید بدون در نظر گرفتن وضعیت اقامت خود در آلمان برای کارت معلولیت درخواست دهید. این بدان معنی است که حتی اگر هنوز پرونده پناهندگی شما جریان دارد و یا «دولدونگ» دارید همچنان میتوانید کارت معلولیت و حمایت دریافت کنید.
مراکز کمک و مشاوه را چگونه بیابم؟
همه مراکز مشاوره یک بخش مخصوص برای افراد دارای معلولیت دارند و از آنها حمایت میکنند. به عنوان مثال، شما میتوانید به مراکز مشاوره مهاجرت برای بزرگسالان (Migrationsberatung für Erwachsene) مراجعه کنید یا اگر زیر ۲۷ سال سن دارید، میتوانید از خدمات مهاجرت برای جوانان (Jugendmigrationsdienst) در منطقه خود راهنمایی دریافت کنید. کارکنان این إدارات به زبانهای مختلف صحبت میکنند. پناهجویان همچنین میتوانند با سازمان ProAsyl با شماره تلفن ۰۶۹۲۴۲۳۱۴۷۲ تماس بگیرند و یا هم به آدرس proasyl@proasyl. de ایمل بفرستند.
برای مشاوره ویژه افراد دارای معلولیت (به زبان آلمانی) به وبسایت teilhabeberatung. de مراجعه کنید. بعلاوه، موسسه مینا در برلین (MINA – Leben in Vielfalt e. V.) مشاوره اختصاصی به زبانهای آلمانی، عربی، بلغاری، فرانسوی، انگلیسی، روسی و ترکی ارائه میکند. برای دسترسی به مشاوران این موسسه میتوانید روزهای دوشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه از ساعت ۱۰ صبح تا ۳ عصر با شماره ۰۳۰۲۵۷۹۶۹۵۹ تماس بگیرید و یا به آدرس info@mina-berlin. de ایمیل بفرستید.
بر علاوه پنج انجمن زیر انجمنهای ملی اصلی برای رسیدگی به مسائل مربوط به معلولیت در آلمان هستند. با تماس با این انجمنها میتوانید بطور مفصل در مورد زندگی روزمره، قوانین، کار، بیمه و مسائل مختلف دیگر مربوط به افراد دارای معلولیت مشوره کنید و معلومات بگیرید (به زبان آلمانی).
انجمن نابینایان و افراد دارای مشکلات بینایی (Deutscher Blinden – und Sehbehindertenverband, DBSV)
انجمن فدرال افراد دارای معلولیتهای فیزیکی متعدد (Bundesverband für Körper und Mehrfachbehinderte”, BVKM)
انجمن فدرال افراد دارای معلولیت (Bundesverband Selbsthilfe Körperbehinderter e. V. ، BSK)
انجمن ملی افراد ناشنوا (Deutscher Gehörlosenbund)
انجمن خدمات برای افراد دارای معلولیتهای ذهنی (Bundesvereinigung Lebenshilfe für Menschen mitgeistiger Behinderung)
از کجا میتوانم برای کودکم که دچار معلولیت است کمک بگیرم؟
اداره رفاه جوانان (Jugendamt) در هر منطقه یا شهر مسئول رسیدگی به کودکان دارای معلولیت است. در وبسایت ٖ www. jugendaemter. com میتوانید شعبهای از اداره رفاه جوانان را که باید به آن مراجعه کنید پیدا کنید. در دو وبسایت www. familienratgeber. de و www. kindergesundheit-info. de میتوانید معلومات مفصلتری در مورد حقوق و امکانات حمایتی موجود کسب کنید. در وبسایت www.bvkm.de هم میتوانید یک برشور اطلاعاتی سه زبانه (آلمانی، ترکی، عربی) در مورد کودکان دچار معلولیت در آلمان پیدا کنید. در وبسایت www. patiententelefon. de نیز میتوانید مجموعهای از لینکهای اینترنتی مفید و شماره تلفنهای لازم برای والدین دارای فرزندان معلول را بیابید.
معمولا برنامه ادغام کودکان دارای معلولیت در مدارس عادی در آلمان به طور منظم ترویج و تقویت میشود، اما برای کودکان داری معلولیت مدارس مخصوصی هم وجود دارد که در مطابقت با نیازهای خاص این کودکان و نوجوانان ایجاد شده اند. برای معلومات بیشتر در این مورد میتوانید با اداره رفاه جوانان یا «یوگندآمت» مربوطه و همینطور مرکز مشوره مهاجرتی جوانان (Jugendmigrationsdienst) مشاوره کنید.
چه کسی مجاز به استفاده از مکانهای مخصوص پارک ماشین و توالتهای ویژه برای معلولین است؟
تنها در صورت داشتن کارت شناسایی معلولیت شدید (Schwerbehindertenausweis) و مجوز پارک ماشین برای معلولین (Behindertenparkausweis) مجاز به پارک در فضای پارک برای معلولین (Behindertenparkplatz) هستید. مجوز پارکینگ مخصوص معلولین فقط به افرادی داده میشود که دارای معلولیت فوق العاده شدید حرکتی (außergewöhnlich gehbehindert) که به نشانه (aG) مشخص میشود باشند و یا نابینا باشند که به علامت (Bl) مشخص میشود. در برخی از ایالتهای فدرال، افراد دارای معلولیت شدید با درجههای (G و B) هم میتوانند مجوز پارک برای معلولین را دریافت کنند. افراد دارای معلولیت که فاقد مجوز پارکینگ معلولین هستند، مجاز به پارک در جای پارک معلولین نیستند.
مهم: لازم نیست حتما خود فرد دارای معلولیت رانندگی کند. به عنوان مثال، میتوانید برای کودک خود که دارای معلولیت شدید است درخواست مجوز پارکینگ برای معلولان کنید. در آن صورت هر وقتی که فرزندتان با شما است، میتوانید از فضای پارک برای افراد دارای معلولیت استفاده کنید.
اداره مسئول صدور مجوز پارکینگ برای معلولان است، از شهری به شهر دیگر متفاوت است. برای اطلاعات دقیق از از شهرداری محل زندگی خود بپرسید. بعلاوه به عنوان مثال، شما میتوانید به مراکز مشاوره مهاجرت برای بزرگسالان (Migrationsberatung für Erwachsene) مراجعه کنید یا اگر زیر ۲۷ سال سن دارید، میتوانید از خدمات مهاجرت برای جوانان (Jugendmigrationsdienst) در منطقه خود راهنمایی دریافت کنید.
مهم: اگر در محل پارکینگ معلولین بدون مجوز پارک برای معلولین پارک کنید، باید جریمه پرداخت کنید، حتی ممکن است ماشین شما را به محل خاصی منتقل کنند و شما باید هزینه جابجایی آنرا بپردازید.
توالتهای عمومی برای معلولین در ایستگاههای استراحت در اتوبان ها، ایستگاههای قطار، مناطق عابر پیاده و غیره به طور کلی باز و در دسترس نیستند. برای اینکه بتوانید از آنها استفاده کنید به یک کلید مخصوص (Euroschlüssel) نیاز دارید. با استفاده از این کلید ویژه میتوانید تمام سرویسهای بهداشتی معلولین در سراسر اروپا را باز کرده و از آنها استفاده کنید. این کلید را میتوانید از باشگاه «افراد دارای معلولیت و دوستان» (Club Behinderter und ihrer Freunde) با پرداخت هزینه ۲۳ یورو درخواست کنید. برای درخواست فرد باید دارای معلولیت شدید با یکی از درجات معلولیت (aG, B، H، BL) باشد. افرادی که دارای شناسنامه معلولیت شدید با علامت (G) هستند نیز اگر داری ۷۰ درصد معلولیت یا بالاتر از آن باشد حق دارند این کلید را داشته باشند.
در مورد توالتهای معلولین در رستوران ها، هتلها یا ادارات، مالک تعیین میکند که آیا این توالتها برای افراد دیگر نیز قابل دسترسی است یا خیر. به طور کلی، توالتهای مخصوص افراد دارای معلولیت باید برای کسانی که واقعاً به آنها نیاز دارند، خالی نگه داشته شود.