آیا خوردن و آشامیدن در ماه رمضان و در ملاء عام جرم است؟

اخیرا در شبکه‌های اجتماعی مطلبی از آقای زید آبادی بازنشر شده که موضوع آن محکومیت شخصی است که بموجب حکم یکی از محاکم شهرستان قزوین به اتهام «روزه خواری» به عنوان حکم جایگزین شلاق به افطاری دادن به ده نفر محکوم شده است اشکال جناب زیدآبادی در مورد این حکم را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
یکم: مشکل شناسایی ده نفر با توجه به اینکه شرط اجرای حکم افطاری دادن به ده نفر روزه دار است نه صرفا افراد گرسنه که امروز کرور کرور قابل شناسایی است.
دوم: نا محتمل بودن نیت و قصد تقرب محکوم علیه یعنی کسی که خود در ملاء عام روزه خواری نموده در دادن افطاری که چنانچه ان را هم بخاطر حکم قاضی جایز بدانیم نا روا بودن خوردن چنین طعامی از طرف مومنین روزه دار جای شک و شبهه ندارد…

ایرادات جناب زید آبادی با فرض درستی و صحت حکم صادر شده وارد است اما چنانچه اصل حکم به هر دلیل مورد خدشه باشد اجرای آن نیز به تبع سالبه به انتفاع موضوع است.

جرم انگاری روزه داری و مجازات شخص به اتهام روزه خواری مغایر با اصول و موازین حقوقی است:
زیرا مطابق قوانین موضوعه صرف روزه خواری قابل مجازات نیست الا اینکه از باب «تظاهر به عمل حرام» شخصی را که متهم به روزه خواری در ملاء عام شده بخواهند مجازات کنند در ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی آمده است: هر کس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم میگردد و…

البته این استناد خالی از اشکال نیست زیرا صرف خوردن و آشامیدن در ماه رمضان حرام نیست تا تظاهر به آن قابل مجازات باشد روزه خوار چنان کسی است که علیرغم نداشتن عذر شرعی در ماه رمضان اقدام به عملی کند که آن عمل موجب بطلان روزه است و بدیهی است بجز شخص مکلف احدی قادر به احراز تعذر و یاعدم تعذر شخص در انجام فریضه روزه نمی‌تواند باشد.

یادداشتی از پرویز رضایی- کارشناس حقوقی