شرایط ابطال اقرار وصول مهریه

آیا سند اقراربه وصول مهریه را می‌توان باطل کرد؟ شرایط ابطال سند اقرار به وصول مهریه چیست؟

همان‌طور که می‌دانیم مهریه یا صداق یا کابین اساسی ترین حق مالی زوجه است که به محض واقع شدن صحیح عقد نکاح، وی مالک آن می‌شود و از زمان عقد می‌تواند تمام آن را از زوج مطالبه و دریافت کند. همچنین می‌تواند از مطالبه و دریافت مهریه صرف‌نظر کند و آن را به همسرش ببخشد.

صرف نظر کردن زوجه از دریافت مهریه به اشکال متفاوتی نمایان می‌شود، که هر کدام آثار خاص خودش را دارد. یعنی در قالب اسناد متفاوتی می توان این موضوع را درج کرد. از اسنادی که برای این منظور استفاده می شود سند اقرار به وصول مهریه، سند ابرا، سند صلح معوض، سند بذل، سند هبه می باشد.

ابراء

اگر سندی که به منظور صرف نظر کردن زن از دریافت مهریه در دفترخانه تنظیم شده است سند ابرا باشد، یعنی زوجه ذمه شوهرش را از این بدهی( یعنی مهریه) بری کرده باشد، در این حالت امکان رجوع از ابرا یا به عبارتی باطل کردن سند ابرا ممکن نیست و زوجه اگر مهریه خود را ابرا کند دیگر نمی تواند دوباره درخواست دریافت مهریه کند و امکان باطل کردن سند مذکور نیز به هیچ عنوان وجود ندارد.

سند صلح معوض

در صورتی که بخشش مهریه زن در قالب عقد صلح معوض صورت بگیرد، در این حالت نیز مانند ابرا مهریه امکان باطل کردن سند یا رجوع از آن امکان ندارد و بعد از امضای سند دیگر امکان مطالبه مجدد مهریه توسط زوجه موجود نمی باشد.

بذل مهریه در طلاق خلعی

اگر بخشیدن تمام یا بخشی از مهریه در قالب بذل مهر در طلاق خلعی باشد، در این صورت زوجه فقط در ایام عده می‌تواند رجوع به مابذل داشته باشد.

اما اگر زوجه در شرایطی باشد که عده نداشته باشد یعنی باکره یا یائسه باشد در این صورت نیز رجوع امکان‌پذیر نخواهد بود.

هبه

در صورتی که زوجه بخواهد مهریه اش را در قالب هبه ببخشد و مهریه او عین معین (یعنی مثلا آپارتمان یا خودروی مشخص) باشد در این صورت امکان رجوع وجود دارد و اصطلاحا می‌توان گفت ابطال سند هبه عین معین امکان پذیر می باشد.

اما اگر مهریه او دین باشد، (مثلاً مقداری پول یاسکه) در اینصورت رجوع به آن امکان پذیر نیست و نمی‌توان آن را باطل کرد و امکان مطالبه و دریافت مجدد مهریه وجود ندارد.

اقرار

با توجه به قوانین جاریه کشور، اقرار از مهم‌ترین ادله اثبات دعوا می باشد. تا جایی که در برخی از نظام‌های حقوقی به آن ملکه ادله گفته می شود.

در قانون مدنی در مواد ۱۲۵۹ ۲۲۸۳ به بیان آن پرداخته شده است بنابراین اقرار از مهمترین ادله اثبات دعوا در دعاوی حقوقی و کیفری می باشد و معنای آن این است که شخصی یعنی موقع خبر از حقی به نفع دیگری را به ضرر خود بدهد یعنی اگر شخصی به سود شخص دیگری و به ضرر خود از موضوعی خبر بدهد که آثار و نتایج حقوقی داشته باشد در این صورت اقرار کرده است اقرار به وصول مهریه این است که زن خبر از این بدهد که مهریه اش را دریافت کرده و این به ضرر خودش و به ضرر و به سود دیگر یعنی شوهر می باشد زیرا دیگر نمی تواند مهریه اش را مطالبه کند و حق او از مطالبه و دریافت مهریه از بین میرود.

اگر خانمی به دفترخانه مراجعه کند و بگوید مهریه اش را دریافت کرده و از سردفتر تقاضای تنظیم سند اقرار به وصول مهریه کند، در این صورت بعد از تنظیم و امضای سند دیگر امکان رجوع یا باطل کردن سند مذکور موجود نمی باشد. زیرا رجوع از این سند به منزله انکار بعد از اقرار خواهد بود که امری نا مسموع است و هیچ اعتباری ندارد.

در هر صورت اگر خانمی تصمیم به بخشش مهریه خود بگیرد بهتر است تمام جوانب را بسنجد و از عمل کردن از روی احساسات و هیجانات زودگذر پرهیز کند. زیرا امکان پشیمانی اش زیاد خواهد بود.

توصیه می شود خانمها اگر قصد بخشش مهریه خود را دارند لااقل در قبال دریافت حق یا امتیازی این کار را انجام بدهند. مثلاً با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی، همزمان با دریافت وکالت طلاق، مهریه خود را ببخشند.

بنابراین امکان باطل کردن سندی که مربوط به بخشش مهریه زوجه است بستگی به این دارد که بخشش یا صرف‌نظر کردن از مهریه در قالب چه سندی تنظیم شده باشد.

اگر خانمی اقرار به وصول مهریه کرده باشد نمی‌تواند رجوع کند و باطل کردن سند اقرار امکان پذیر نیست.

همچنین اگر سند تنظیم‌شده، سند ابرا باشد نیز همین طور است و امکان رجوع از ابرا نیز وجود ندارد.

در صورتی که سند صلح معوض یا هبه دین باشد در این دوصورت نیز امکان رجوع نیست. ولی اگر مهریه زوجه عین مشخص بوده باشد و سند تنظیم شده هبه باشد در این صورت امکان رجوع از هبه وجود دارد.