نحوه بازنشستگی با سنوات ارفاقی و صدور حکم بازنشستگی

اصلاح حکم بازنشستگی و اعمال ۵ سال سنوات ارفاقی قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت

مباحث حقوقی و نکات کاربردی

۱- منطبق با صدر قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت مصوب ۱۳۸۶/۰۶/۰۵: «به دولت اجازه داده می شود از تاریخ تصویب این قانون ظرف مدت سه سال کارکنان رسمی، پیمانی و قراردادی وزارتخانه هـا و مؤسسـات دولتی را که حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت قابل قبول داشته باشند با حداکثر پنج سال سنوات ارفاقی بـدون شـرط سـنی در صـورت تقاضای کارکنان و موافقت دستگاه متبوع خود بازنشسته نماید. پاداش پایان خدمت این قبیل کارکنان بر اساس سی سال پرداخت خواهدشد. حداقل سنوات قابل قبول برای استفاده بانوان شاغل از این حکم بیست سال بوده و حداکثر سنوات ارفاقی آنان پنج سـال خواهـد بود. پـاداش پایان خدمت این قبیل کارکنان براساس سنوات خدمت قابل قبول آنان محاسبه و پرداخت خواهدشد».

۲- با توجه به قانون تمدید قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت به مدت پنج سال از تاریخ انقضای مهلت قانونی آن که در تاریخ ۱۳۸۹/۱۲/۱۰ به تصویب رسیده است، اجرای قانون در مورد کارکنانی که درخواست بازنشستگی پیش از موعد خود را ارائه و ثبت دفتر شده و حداکثر تا تاریخ ۱۳۹۴/۰۶/۰۵ ابلاغ بازنشستگی صادر شده باشد، امکان‌پذیر می‌باشد.

۳- مطابق بند ب ماده ۱ آیین نامه اجرایی قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت مصوب ۱۳۸۶/۱۲/۲۷ سنوات قابل قبول مذکور در قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت، سنوات ارفاقی، عبارتست از: «سنواتی است که طبق قوانین و مقررات مربوط از لحاظ احراز شرایط بازنشستگی جزو سنوات خدمت ملاک محاسبه قرار می گیرد.»

۴- بر اساس ماده ۲ آیین نامه اجرایی قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت مصوب ۱۳۸۶/۱۲/۲۷: «کارکنان رسمی، ‌پیمانی و قراردادی وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی در صورت دارا بودن حداقل بیست و پنج ( ۲۵ ) ‌سال سابقه خدمت قابل قبول (بدون رعایت شرط سنی) می‌توانند در مهلت پیش بینی شده در قانون با ارایه درخواست کتبی مبنی بر بازنشستگی پیش از موعد و موافقت دستگاه متبوع با استفاده از حداکثر پنج ( ۵ ) سال سنوات ارفاقی تا سقف سی سال بازنشسته شوند».

۵- تبصره ۱ ماده ۲ آیین نامه اجرایی نیز مقرر می‌دارد: « بانوان شاغل که فاقد شرط سابقه خدمت مقـرر در این مـاده می‌باشـنـد، به شرط داشتن حداقل بیست (۲۰) سال سنوات خدمت قابل قبول می‌توانند با ارایه درخواست کتبی و موافقت دستگاه متبوع با استفاده از حداکثر پنج (۵) سال سنوات ارفاقی بازنشسته شوند».

۶- مستفاد از تبصره ۲ ماده ۲ آیین‌نامه اجرایی قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت؛ افرادی که در طول مدت اجرای قانون، شرایط موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه را احراز و بصورت مکتوب در خواست خود را ارایه نمایند و مطابق ماده (۳) آیین‌نامه تا پایان زمان اجرای قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت، با درخواست بازنشستگی آنها موافقت شده است مشمول اعطاری سنوات ارفاقی خواهند بود.

۷- مطابق با دادنامه شماره ۱۲۱ مورخ ۱۳۹۱/۰۳/۰۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری صلاحیت اداره متبوع کارمند در خصوص پذیرش یا عدم پذیرش درخواست بازنشستگی بر اساس قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت اختیاری است.

۸- بر اساس دادنامه شماره ۷۰۶ مورخ ۱۳۹۲/۱۰/۱۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری «کارمندانی که قبل ازخصوصی شدن شرکت های دولتی تقاضای بازنشستگی خویش را ارائه داده اند و با آن موافقت شده، خصوصی شدن شرکت مزبور نباید مانع از حقوق مکتسب افراد در بازنشستگی پیش از موعد، شود.»

۹- برابر بند ۲۰ ضوابط اجرایی قانون بودجه سال ۱۳۹۰ کل کشور: «اختیارات هیأت وزیران در خصوص اعطای مجوز بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت موضوع ماده واحده قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت و اصلاح آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره (۵) ماده واحده یادشده و اعطای مجوز به کارگیری بازنشستگان موضوع ماده (۴۱) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به اکثریت وزرای عضو کمیسیون اجتماعی دولت تفویض می‌شود. موافقت با بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت، موضوع قانون تمدید قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت ـ منوط به وجود اعتبار برای این منظور و عدم کسری اعتبار در سایر هزینه‌های دستگاه و تأیید مراتب یادشده توسط رییس دستگاه اجرایی یا مقامات مجاز از سوی وی موضوع تبصره (۱) ماده (۵۳) قانون محاسبات عمومی و ذیحساب یا مدیرمالی مربوطه و پس از اخذ مجوز از کمیسیون یادشده می‌باشد».

۱۰- برابر ماده ۹۴ قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور: «بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت با موافقت بالاترین مقام اجرائی دستگاه یا مقام مجاز موضوع مواد (۵۲) و (۵۳) قانون محاسبات عمومی و بدون سنوات ارفاقی و مشروط به حذف یک پست سازمانی به ازای هر بازنشسته پیش از موعد مجاز است. اجرای این حکم از محل منابع دستگاهها و واگذاری اموال دولتی قابل پرداخت است».

۱۱- مطابق ماده ۱۲۱ قانون بودجه سال ۱۳۹۲ کل کشور: «بازنشستگی پیش از موعد کلیه مشمولین قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت و قانون تمدید آن با موافقت بالاترین مقام اجرایی دستگاه یا مقام مجاز موضوع مواد(۵۲) و (۵۳) قانون محاسبات عمومی کشور و بدون سنوات ارفاقی پیش از موعد مجاز است. اجرای این حکم از محل منابع دستگاه‌ها و واگذاری اموال دولتی قابل پرداخت است».

۱۲- بند د تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۳ کل کشور اشعار می‌دارد  د- بازنشستگی پیش از موعد کلیه مشمولان قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت مصوب ۱۳۸۶/۰۶/۰۵ و قانون تمدید آن در دستگاههای اجرائی دولتی با موافقت بالاترین مقام اجرائی دستگاه یا مقام مجاز موضوع مواد (۵۲) و (۵۳) قانون محاسبات عمومی کشور و بدون سنوات ارفاقی مجاز است. اجرای این حکم از محل اعتبارات هزینه‌ای دستگاهها یا صرفه‌جویی ناشی از کاهش نیروها که میزان آن به تأیید معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور می‌رسد، قابل تأمین و پرداخت است

۱۳-بند ج تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ کل کشور نیز مقرر می‌دارد: «بازنشستگی پیش از موعد کلیه مشمولان قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت مصوب ۱۳۸۶/۰۶/۰۵ و قانون تمدید آن در دستگاههای اجرائی دولتی با موافقت بالاترین مقام اجرائی دستگاه یا مقام مجاز موضوع مواد(۵۲) و (۵۳) قانون محاسبات عمومی کشور و بدون سنوات ارفاقی مجاز است. اجرای این حکم از محل اعتبارات هزینه ای مصوب دستگاهها تا سقف حداکثر پنج درصد (۵%) یا صرفه جویی ناشی از کاهش نیروها که میزان آن به تأیید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می رسد، قابل تأمین و پرداخت است».

مستندات مربوط:

قوانین

ردیف	تاریخ	عنوان
۱	۱۳۸۶/۰۶/۰۵	ماده واحده قانون بازنشستگی پیش ازموعد کارکنان دولت مصوب ۱۳۸۶/۰۶/۰۵ مجلس شورای اسلامی
۲	۱۳۸۹/۱۲/۱۰	قانون تمدید قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت مصوب۱۳۸۶ مصوب ۱۳۸۹/۱۲/۱۰ مجلس شورای اسلامی
۳	۱۳۹۱/۰۲/۳۰	ماده ۹۴ قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور مصوب ۱۳۹۱/۰۲/۳۰
۴	۱۳۹۲/۰۳/۱۹	ماده ۱۲۱ قانون بودجه سال ۱۳۹۲ کل کشور مصوب ۱۳۹۲/۰۳/۱۹
۵	۱۳۹۲/۱۲/۰۶	بند«د» تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۳ کل کشور مصوب ۱۳۹۲/۱۲/۰۶
۶	۱۳۹۳/۱۲/۲۴	بند«ج» تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۴ کل کشور مصوب ۱۳۹۳/۱۲/۲۴
۷	۱۳۹۵/۱۲/۱۴	بند «ت» ماده ۲۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰-۱۳۹۶) مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجمع تشخیص مصلحت نظام

مقررات

ردیف	تاریخ	عنوان
۱	۱۳۰۰/۰۱/۰۱	بخشنامه شماره ۵۳ مستمری ها حوزه فنی و درآمد سازمان تأمین اجتماعی
۲	۱۳۸۶/۱۲/۲۷	آیین نامه اجرایی قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت (تصویب نامه شماره ۲۱۳۱۹۱ ت ۳۸۴۳۴ک مورخ ۱۳۸۶/۱۲/۲۷ وزرای عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک هیئت دولت)
۳	۱۳۹۰/۰۳/۱۸	بند ۲۰ ضوابط اجرایی قانون بودجه سال ۱۳۹۰ کل کشور(تصویب نامه شماره ۶۵۶۹۴ مورخ ۱۳۹۰/۰۳/۲۹ هیات وزیران) مصوب ۱۳۹۰/۰۳/۱۸
۴	۱۳۹۱/۱۱/۲۸	بخشنامه ۲/۵۳ مستمری های حوزه فنی و درآمد به شماره ۱۱۵۴۳/۹۱/۱۰۰۰ مورخ ۱۳۹۱/۱۱/۲۸ سازمان تأمین اجتماعی

آراء هیئت عمومی

ردیف	تاریخ	عنوان
۱	۱۳۹۱/۰۳/۰۱	رای شماره ۱۲۱ مورخ ۱۳۹۱/۰۳/۰۱ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
۲	۱۳۹۱/۱۰/۰۴	رای وحدت رویه شماره ۶۷۴ مورخ ۱۳۹۱/۱۰/۰۴ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
۳	۱۳۹۲/۱۰/۱۶	رای وحدت رویه شماره ۷۰۶ مورخ ۱۳۹۲/۱۰/۱۶ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
۴	۱۳۹۵/۰۹/۲۳	رای شماره ۷۲۰ مورخ ۱۳۹۵/۰۹/۲۳ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

آراء هیئت های تخصصی

ردیف	تاریخ	عنوان
۱	۱۳۹۳/۰۹/۲۱	رای شماره ۳۰ مورخ ۱۳۹۳/۰۹/۲۱ هیات تخصصی بیمه، کار و تامین اجتماعی
۲	۱۳۹۴/۰۳/۱۱	رای شماره ۲۸۵ مورخ ۱۳۹۴/۰۳/۱۱ هیات تخصصی بیمه، کار و تامین اجتماعی