کارت آبی یک مجوز کار اتحادیه اروپا برای شهروندان غیر اتحادیه اروپا است که به آنها اجازه می دهد در ۲۵ کشور از ۲۷ کشور اتحادیه اروپا به جز دانمارک و ایرلند کار و زندگی کنند. با این حال، اگر کشوری که کارت آبی را صادر می کند عضو منطقه شنگن نباشد، کارت آبی اجازه ورود به منطقه شنگن را نمی دهد (مانند بلغارستان، قبرس و رومانی).
مفهوم کارت آبی توسط اندیشکده Bruegel مطرح شد که از کارت سبز ایالات متحده (که به طور رسمی کارت اقامت دائم نامیده می شود) الهام گرفته شده است و به پرچم اروپا اشاره دارد که آبی با دوازده ستاره طلایی است.
طرح و پیشنهاد کارت آبی
پیشنهاد کارت آبی ارائه شده توسط کمیسیون اروپا یک رویه تک مرحله ای را برای شهروندان غیر اتحادیه اروپا برای درخواست مجوز کار ارائه می دهد که تا سه سال اعتبار دارد، اما پس از آن قابل تمدید است. وضعیت کارت آبی همچنین حقوق دیگری مانند قوانین مساعد برای پیوستن خانواده را به همراه دارد. این پیشنهاد همچنین تحرک جغرافیایی را در اتحادیه اروپا، بین کشورهای عضو مختلف، برای کسانی که کارت آبی دریافت کرده اند، تشویق می کند.
پیشنهاد کارت آبی در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۷ در یک کنفرانس مطبوعاتی در استراسبورگ توسط خوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اروپا و فرانکو فراتینی، کمیسر دادگستری، آزادی و امنیت ارائه شد. باروسو دلایل این پیشنهاد را به شرح زیر توضیح داد: کمبود نیروی کار و مهارت در آینده اتحادیه اروپا؛ دشواری برای کارگران کشورهای ثالث برای نقل مکان بین کشورهای عضو مختلف برای مقاصد کاری؛ رویه های پذیرش متناقض برای ۲۷ کشور عضو مختلف و “فاصله حقوقی” بین شهروندان اتحادیه اروپا و مهاجران قانونی.
این پیشنهاد به همراه پیشنهاد دیگری با عنوان COM(2007)638 ارائه شد که شامل یک رویه درخواست ساده شده و مجموعه مشترکی از حقوق برای کارگران قانونی کشورهای ثالث است. نام “کارت آبی” انتخاب شده است تا به مهاجران بالقوه نشان دهد که کارت آبی جایگزین اروپایی کارت سبز ایالات متحده است. رنگ آبی رنگ غالب پرچم ها و آرم های اتحادیه اروپا است.
واکنش بین المللی
مدتی پس از ارائه این پیشنهاد، دولتهای کشورهای در حال توسعه به شدت از آن انتقاد کردند، زیرا معتقد بودند که این پیشنهاد به جذب نیروی کار با استعداد آنها منجر خواهد شد. مانتو تاتابالا-مسیمانگ، وزیر بهداشت آفریقای جنوبی به این نکته اشاره کرد که چندین کشور آفریقایی در حال حاضر از مهاجرت کارگران بهداشتی ماهر رنج میبرند و گفت که این پیشنهاد ممکن است وضعیت را بدتر کند. تاجالدین الحسینی، استاد حقوق بینالملل اقتصاد مراکشی، پیشتر گفت که این «یک شکل جدید از استعمار و تبعیض است و یافتن حمایت برای آن در میان کشورهای جنوبی بسیار سخت خواهد بود».
یک پایان نامه در سال ۲۰۱۱ توسط A. Björklund در مورد تأثیرات احتمالی دستورالعمل کارت آبی اتحادیه اروپا بر کشورهای در حال توسعه مبدأ از طریق مهاجرت کارگران ماهر با تمرکز بر جمهوری مالی به این نتیجه می رسد که مهاجران ماهر مالی به طور کلی با این نیت در ابتدا به دنبال بازگشت به کشور خود پس از یک دوره زمانی معین هستند و سرمایه انسانی قابل توجهی را به اشکال مختلف به همراه می آورند. مهارت، تجربه، اطلاعات و دیدگاه متفاوت در مورد روش های کار. در طول اقامت در خارج از کشور، حواله های دریافتی از مهاجران اغلب یک منبع مهم درآمد برای کشور مبدأ است.
تأیید
در ۲۰ نوامبر ۲۰۰۸، پارلمان اروپا با معرفی کارت آبی موافقت کرد و توصیه هایی برای جلوگیری از فرار مغزها و انعطاف پذیری بیشتر برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا ارائه کرد. با این حال، بسیاری از این پیشنهادها در قوانین بعدی که در ۲۵ مه ۲۰۰۹ تصویب شد، نادیده گرفته شد. برخی مصالحه ها انجام شد، مانند “کشورهای عضو برای تعیین سهمیه دارندگان کارت آبی یا ممنوعیت کامل آنها در صورت لزوم.”[نیاز به استناد] قوانین کارت آبی همچنین می تواند با مشکلات مواجه شود. با دستورالعمل اقامت دائم اروپا. برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در اجرای برنامه کارت آبی اتحادیه اروپا مطابقت ندارند. اتریش، قبرس و یونان علی رغم اینکه در ژوئیه ۲۰۱۱ هشدار داده شد، هنوز[چه زمانی؟] قوانین دستورالعمل کارت آبی را که باید قبل از ۱۹ ژوئن ۲۰۱۱ اجرا می شد، منتقل نکرده اند.امروزه بازنگری این کارت موضوعی بسیار مورد بحث است. بیماری همه گیر COVID-19 نیروی کار ماهر پیر و در حال کوچک شدن در بخش بهداشت را آشکار کرد. تلاشهایی برای جذابتر کردن کارت آبی برای رسیدگی به این مشکل صورت گرفته است، اما تا به امروز هیچ یک از آنها موفق نبوده است.
اجرا
تا آگوست ۲۰۲۰، کشورهای اروپایی در تعداد کارتهای آبی صادر شده به شدت متفاوت هستند. قبرس، یونان و هلند هنوز هیچ کارتی صادر نکرده اند، در حالی که آلمان در صدر با صدور ۲۷۰۰۰ کارت و فرانسه با ۱۵۰۰ کارت در رتبه دوم قرار دارند.
حتی سالها پس از گذشت مهلت انتقال[چه زمانی؟]، برخی از کشورهای عضو (مانند اسپانیا و بلژیک) هنوز به طور کامل قانون را اجرا نکردهاند یا حقوق کاملاً وعده داده شده در این دستورالعمل را اعطا نکردهاند. اندیشکدهها قبلاً ایدههایی را ارائه کردهاند که برای تکمیل کارت آبی و ضعفهای آن طراحی شدهاند.
آلمان تا آوریل ۲۰۱۲ با تمرکز بر مهارت های زبانی و زمینه های مورد نیاز مانند مهندسی، ریاضیات و IT، قانون کارت آبی را تا حدی اجرا کرده است. تا ۱ ژانویه ۲۰۱۴، آلمان ۷۰۰۰ کارت آبی صادر کرده بود. ۴۰۰۰ مورد از این کارتها به خارجیهایی داده شد که قبلاً در آلمان زندگی میکردند. با این حال، تا ۱ ژانویه ۲۰۱۸، آلمان همچنان قادر به صدور کارت آبی برای کارگرانی که به دلیل تجربه واجد شرایط هستند، نیست.
یک بخش اختصاصی کارت آبی اتحادیه اروپا در ۷ ژوئن ۲۰۱۶ به پورتال مهاجرت اتحادیه اروپا اضافه شد.[۱۳] این سایت اطلاعات خاص کشور را به متقاضیان بالقوه کارت آبی ارائه می دهد. در آن آمده است که تنها مقامات کشورهای عضو اتحادیه اروپا می توانند کارت آبی صادر کنند و در برابر هر گونه سایت درخواست غیررسمی که ممکن است حاوی اطلاعات نادرست باشد یا هزینه خدمات خود را دریافت کند، هشدار می دهد.
الزامات
برای درخواست کارت آبی، متقاضیان باید:
- دارای “صلاحیت های حرفه ای بالاتر” (تحصیلات ۳+ سال معادل ۱۸۰ واحد آموزش عالی، یا تجربه کاری مرتبط ۵+ سال) باشند.
- شرایط قانونی را برای مشاغل تنظیم شده برآورده کنید
- به عنوان کارمند حقوق بگیر کار کنید – کارت آبی اتحادیه اروپا برای کارهای خویش فرما یا کارآفرینان اعمال نمی شود.
- دارای اسناد مسافرتی و بیمه سلامت لازم باشد
- دارای قرارداد کار یا پیشنهاد شغلی الزام آور در یک کشور اتحادیه اروپا برای حداقل یک سال، با حقوق حداقل ۱.۲ برابر میانگین حقوق ناخالص سالانه کشور باشد.
- پس از دریافت کارت آبی، متقاضی در صورت تغییر شغل در مدت ۲ سال باید به اداره مهاجرت اطلاع دهد و نمی تواند به مدت ۱۸ ماه در سایر کشورهای اتحادیه اروپا کار کند.
مزایای دارندگان کارت آبی در آلمان:
- فرایند دریافت ویزا برای نقل مکان به آلمان ساده تر است.
- پس از ۳۳ ماه می توانند مجوز اقامت دائم دریافت کنند و با داشتن دانش خاصی از زبان آلمانی، پس از ۲۱ ماه نیز می توانند مجوز اقامت دائم دریافت کنند.
- همسر دارنده کارت آبی نیازی به دانستن زبان آلمانی هنگام نقل مکان ندارد و همچنین می تواند پس از نقل مکان، فعالیت های کاری انجام دهد.
به طور خلاصه، کارت آبی به کارگران ماهر اجازه می دهد تا به راحتی به آلمان نقل مکان کنند و پس از مدت کوتاهی، مجوز اقامت دائم دریافت کنند. همچنین همسران آنها می توانند بدون دانستن زبان آلمانی به آلمان نقل مکان کنند و فعالیت های کاری انجام دهند.