قانون شورای حل اختلاف
شوراهای حل اختلاف بر اساس اجرای ماده ۱۸۹ قانون برنامه سوم توسعه تاسیس شده اند . هدف از تشکیل این شوراها کاهش مراجعات مردم به محاکم قضایی ، رفع اختلافات محلی و نیز حل و فصل اموری می باشد که ماهیت قضایی ندارند و یا ماهیت قضایی آن از پیچیدگی کمتری برخوردار است . در واقع این ساز و کار برای کم کردن از حجم پرونده هایی است که می شود آنها را مانند گذشته با ریش سفیدی و میانجی گری حل و فصل نمود.
اگرچه به مرور دامنه صلاحیت شورا گسترش می یافت اما باز هم دعاوی که با سازش حل و فصل می شوند قابل طرح در شورا هستند . مهمترین موضوعی که برای ارجاع یک اختلاف به شورا مطرح است آشنایی با قانون شورای حل اختلاف است .به همین دلیل در این مقاله به بررسی قانون شورای حل اختلاف و تقسیم بندی مواد قانون شورای حل اختلاف خواهیم پرداخت .
قانون شورای حل اختلاف
قانون شورای حل اختلاف در ۱۸ تیر ماه سال ۱۳۸۷ بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی ، در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی تصویب گردید . این قانون به مدت ۵ سال به شکل آزمایشی اجرا شد . این قانون با ۵۱ ماده و ۱۰ تبصره تصویب شد و موضوعات مرتبط با صلاحیت شورا ، اعضای شورا و … را پوشش داد . در ادامه تقسیم بندی مواد شورای حل اختلاف را بررسی می کنیم.
تقسیم بندی مواد قانون شورای حل اختلاف
قانون شورای حل اختلاف از ۵۱ ماده و هفت مبحث ایجاد شده است که هر کدام از این مباحث به یکی از موضوعات مرتبط با شورا می پردازد . این مباحث از قرار زیر است :
مبحث اول )
مقررات عمومی : این مبحث از دو ماده تشکیل شده است که به مقررات عمومی و هدف از تشکیل شورا می پردازد .
محث دوم )
ترکیب اعضا و چگونگی انتخاب : این مبحث از ۳ ماده به تعداد اعضای شوا و ترکیب آنها می پردازد . هر شورا سه عضو اصلی و دو عضو علی البدل دارد .
مبحث سوم )
شرایط عضویت : این قسمت از دو ماده تشکیل شده است که به شرایطی می پردازد که افرادی که داوطلب عضویت در شورا هستند باید داشته باشند .
مبحث چهارم )
صلاحیت شورا : این مبحث در ده ماده به مواردی که شورا برای صلح و سازش اقدام می کند و در صورت عدم سازش اقدام به ارجاع پرونده از شورای حل اختلاف به دادگاه می نماید را به همراه مواردی که شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی و صدور رای داشته و همچنین دعاویی که در شورا قابل طرح نیست ، تعیین تکلیف اختلاف در صلاحیت شورا با مراجع قضایی غیر دادگستری و … سایر مسائل مربوط با صلاحیت شورا می پردازد .
مبحث پنجم )
ترتیب رسیدگی در شورا : مبحث پنجم با ۶ ماده ترتیب رسیدگی در شورا را بیان می کند و به آیین دادرسی حاکم بر اختلافات شورای حل اختلاف ، ثبت دادخواست و .. پرداخته است .
مبحث ششم )
اتخاذ تصمیم و صدور رای : این مبحث با ۱۰ ماده به این موضوع که در صورت حصول سازش یا عدم حصول سازش ، شورا چه اقداماتی می کند ، اعتبار گزارش اصلاحی ، اعتراض به آراء شورای حل اختلاف و اجرای حکم شورا را بررسی می کند .
مبحث هفتم )
سایر مقررات که از ماده ۳۵ تا ۵۱ به مقررات دیگری درباره شورای حل اختلاف مثل عضویت افتخاری ، فوت اعضا ، انتخاب مجدد اعضا و .. می پردازد .